Bệnh sỏi thận là một trong những vấn đề sức khỏe ngày càng phổ biến trên toàn cầu. Sỏi thận là một tình trạng mà các tinh thể cứng trong thận hình thành thành những cục đá nhỏ. Điều này gây ra nhiều triệu chứng khó chịu như đau lưng, tiểu buốt và đôi khi có thể dẫn đến các vấn đề nghiêm trọng khác như nhiễm trùng và tổn thương thận. Để quản lý bệnh sỏi thận hiệu quả, việc thay đổi chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng. Bài viết dưới đây của Blog Ẩm Thực là danh sách các món ăn mà người bị bệnh sỏi thận nên tránh, để hạn chế nguy cơ tăng lượng tinh thể trong thận và giúp giảm triệu chứng bệnh.
1. Người bị sỏi thận nên kiêng ăn gì?
Những thực phẩm có hàm lượng oxalate cao
Oxalate là một thành phần tự nhiên được tìm thấy trong các loại thực phẩm chúng ta tiêu thụ hàng ngày. Nếu được đưa vào cơ thể ở mức độ vừa phải thì nó rất cần thiết, và dễ dàng được bài tiết ra ngoài. Tuy nhiên, nếu chúng ta lạm dụng và tiêu thụ oxalate quá nhiều, điều này có thể gây tăng nguy cơ hình thành sỏi thận. Hơn nữa, khi nồng độ oxalate trong nước tiểu quá cao hoặc khi nước tiểu quá đặc, oxalate có khả năng kết hợp với canxi tạo thành các cục rắn không tan, lắng đọng tại ống thận gây ra sỏi. Người bị bệnh sỏi thận thường có hàm lượng oxalate cao trong cơ thể. Do đó, để tránh tình trạng bệnh trở nên nghiêm trọng hơn, người bệnh nên hạn chế tiêu thụ các loại thực phẩm giàu oxalate như củ cải đường, rau muống, cải bó xôi, đậu và vitamin C liều cao,..
<<<Xem thêm: Ăn gì hết nhức đầu, chữa bệnh đau đầu hiệu quả?
Muối
Muối được xem là nguyên nhân hàng đầu gây ra sỏi thận, do nó có khả năng tích tụ các gốc oxalate, điều này là tiền đề cho sự hình thành sỏi thận và dễ dẫn đến tình trạng suy thận. Việc giảm tiêu thụ muối là một biện pháp quan trọng để ngăn chặn vấn đề này. Người bệnh nên hạn chế lượng muối ăn vào cơ thể, không vượt quá 3 gram muối mỗi ngày. Áp dụng chế độ ăn ít muối, thậm chí ăn nhạt, sẽ giúp người bệnh đạt hiệu quả tốt hơn trong quá trình điều trị và giảm nguy cơ gây biến chứng sau này.
Đường
Đường là một chất có chứa hàm lượng fructose và sucrose rất cao, và đây là những yếu tố có thể làm tăng nguy cơ hình thành sỏi thận. Ngoài ra, việc tiêu thụ quá nhiều đường cũng có thể dẫn đến nguy cơ mắc bệnh tiểu đường. Đặc biệt, các loại sôcôla chứa một lượng oxalate cao, và điều này có khả năng làm tăng hàm lượng gốc oxalate trong cơ thể. Do đó, người bệnh nên cần lưu ý và hạn chế tối đa việc tiêu thụ các loại thực phẩm chứa đường và sô-cô-la để giảm nguy cơ gây sỏi thận và các vấn đề liên quan đến tiểu đường.
Thức ăn nhiều dầu mỡ, đồ chiên xào
Thức ăn nhanh hay nhiều dầu mỡ, như đồ chiên xào, thường chứa lượng đạm và muối cao, đồng thời góp phần vào việc tăng cường lượng muối trong cơ thể. Các loại thực phẩm này có khả năng gây quá tải cho thận và làm tình trạng bệnh tiến triển xấu hơn. Một cách tốt để giảm nguy cơ tăng lượng sỏi thận và duy trì sức khỏe là chế biến thực phẩm dưới dạng luộc, hấp. Phương pháp này giúp giữ nguyên giá trị dinh dưỡng của thực phẩm và hạn chế sự tăng cường đạm và muối trong món ăn.
Nước ngọt, cà phê
Thói quen thường xuyên sử dụng nước ngọt có ga, trà đặc, và cà phê có thể làm tăng khả năng kết tủa và hình thành sỏi thận. Việc uống nước ngọt hàng ngày có nguy cơ mắc chứng proteinuria, nghĩa là trong nước tiểu chứa quá nhiều hàm lượng protein. Sự bài tiết protein trong nước tiểu gia tăng có thể chỉ ra rằng thận của bạn đã bị tổn thương. Đối với cà phê, đây là một thức uống có hàm lượng caffeine cao. Khi bạn tiêu thụ cà phê quá nhiều, điều này có thể làm tăng nồng độ calci trong nước tiểu, tạo điều kiện thuận lợi cho sự lắng cặn và tích tụ các chất này trong hệ tiết niệu, dẫn đến nguy cơ hình thành sỏi thận.
<<<Xem thêm: Những món ăn người bị bệnh Gout nhất định phải tránh
Rượu bia và đồ uống có cồn
Bị sỏi thận làm tăng nguy cơ mắc bệnh thận ứ nước, một tình trạng nghiêm trọng khi không được kiểm soát. Việc tiêu thụ quá nhiều bia rượu cũng đồng thời làm tăng nguy cơ viêm dạ dày, khiến niêm mạc dạ dày bị viêm hoặc sưng tấy. Tình trạng viêm dạ dày có thể ảnh hưởng đến chức năng thận, gây ra đau ở vùng bụng trên. Bệnh nhân cần tránh uống rượu, dùng thuốc giảm đau khi cần thiết.
Hạn chế lượng đạm trong bữa ăn
Đạm có khả năng tích tụ axit uric trong máu và góp phần hình thành tinh thể muối urat tại thận, làm tăng nguy cơ hình thành sỏi thận. Vì vậy, việc hạn chế lượng đạm trong khẩu phần ăn là rất quan trọng để bảo vệ sức khỏe thận. Người bệnh chỉ nên tiêu thụ tối đa 200g thịt mỗi ngày và ưu tiên sử dụng các loại thịt nạc như ức gà để giảm lượng đạm. Ngoài ra, cùng cần lưu ý hạn chế tiêu thụ hải sản như tôm, cua, thịt đỏ và một số loại rau củ giàu đạm.
Thực phẩm chứa nhiều kali
Khi lượng kali trong máu tăng cao, điều này có thể tạo áp lực lớn lên thận và dẫn đến việc hình thành sỏi, đồng thời cản trở quá trình đào thải sỏi ra khỏi cơ thể. Vì vậy, việc hạn chế các thực phẩm chứa nhiều kali trong chế độ ăn uống là vô cùng quan trọng đối với những người bị sỏi thận. Một số thực phẩm chứa nhiều kali bao gồm khoai tây, chuối, bơ,…
<<<Xem thêm: 7 thói quen trong bếp làm tăng nguy cơ mắc ung thư phổi
2. Người bị sỏi thận nên ăn gì?
Thực phẩm chứa nhiều canxi
Một sai lầm phổ biến trong điều trị sỏi thận là hạn chế hấp thụ canxi cho cơ thể. Tuy nhiên, việc kiêng hoàn toàn canxi có thể không chỉ không giúp hạn chế quá trình phát triển của bệnh, mà còn gây mất cân bằng trong cơ thể, dẫn đến nguy cơ loãng xương. Đồng thời, việc không cung cấp đủ canxi cũng khiến cơ thể hấp thụ nhiều oxalate hơn, làm tăng khả năng hình thành sỏi thận. Vì vậy, trong thực đơn hàng ngày của người bị sỏi thận, vẫn nên bổ sung lượng canxi cần thiết, nhưng cần chọn những nguồn canxi phù hợp. Có thể tìm canxi từ các thực phẩm như phô mai, sữa chua, các loại hạt và hạt giống, và các loại rau xanh lá như cải bó xôi, rau bina, cải xoăn…
Thực phẩm giàu vitamin (vitamin A, vitamin D, vitamin B6)
Có một số loại vitamin hữu ích cho người bị sỏi thận. Ví dụ, vitamin D giúp cải thiện việc hấp thụ và chuyển hóa canxi, trong khi vitamin B6 giảm khả năng hình thành oxalate. Ngoài ra, vitamin A có tác dụng điều hòa hệ thống bài tiết nước tiểu và giảm nguy cơ hình thành sỏi thận. Cách tốt nhất để bổ sung các loại vitamin này là thông qua thực phẩm hàng ngày. Vitamin D có nhiều trong lòng đỏ trứng gà, cá biển và sữa. Vitamin A có thể được cung cấp từ các loại rau củ như khoai lang, diếp cá, cà rốt, v.v. Các loại hạt, trái cây, cám và gạo nguyên cám cũng chứa nhiều vitamin B6. Dựa vào đó có thể thay đổi thực đơn hàng ngày để làm phong phú thêm bữa ăn cho bệnh nhân.
Các loại trái cây họ cam, quýt
Các loại trái cây thuộc họ cam và quýt là những nguồn thực phẩm giàu vitamin C, đồng thời chúng cũng cung cấp một lượng lớn hoạt chất citrate, có tác dụng hòa tan một số thành phần hình thành sỏi thận. Do đó, việc bổ sung các loại trái cây này vào chế độ ăn uống cho người bị sỏi thận là rất quan trọng.
Những thực phẩm chứa nhiều chất xơ
Chất xơ đóng vai trò vô cùng quan trọng trong quá trình chuyển hóa thức ăn, có lợi cho hệ tiêu hóa và đặc biệt là hệ bài tiết. Bổ sung chất xơ thường xuyên sẽ giúp giảm phần nào sự phát triển của sỏi thận ở người bệnh. Vì vậy, nên bổ sung vào thực đơn các loại thực phẩm giàu chất xơ như ớt chuông, bắp cải, cần tây và nhiều loại rau củ khác. Các thực phẩm giàu chất xơ giúp cải thiện quá trình tiêu hóa, giảm nguy cơ táo bón, hỗ trợ sự thải độc và loại bỏ các chất cặn bã trong cơ thể, đồng thời giúp hạn chế sự hình thành và phát triển sỏi thận.
Bổ sung nhiều nước mỗi ngày
Để duy trì sức khỏe thận và giảm nguy cơ hình thành sỏi thận, việc duy trì lượng nước đủ cho cơ thể là vô cùng quan trọng. Nước giúp làm cho nước tiểu của bạn trở nên loãng, từ đó làm cho sỏi khó hình thành hơn. Hơn nữa, uống đủ nước giúp ngăn ngừa việc hình thành sỏi và giúp tống ra ngoài những viên sỏi nhỏ (nếu có). Người bị sỏi thận cần uống từ 2-2,5 lít nước mỗi ngày, và có thể chia thành nhiều lần trong ngày. Bạn có thể sử dụng công thức đơn giản: Cân nặng x 40 để tính số nước cần uống trong ngày.. Để kiểm tra việc uống đủ nước, hãy quan sát màu nước tiểu. Nếu nước tiểu có màu trắng, bạn đã uống đủ nước. Nếu màu nước tiểu là màu vàng sẫm, bạn cần bổ sung thêm nước. Để cung cấp nước cho cơ thể, bạn có thể sử dụng nhiều loại đồ uống, không chỉ giới hạn ở nước lọc, mà còn bao gồm nước hoa quả, nước canh và nước súp trong bữa ăn. Việc này giúp đa dạng hóa nguồn nước và giúp bạn duy trì lượng nước đủ cho cơ thể một cách hiệu quả.
<<<Xem thêm:CẢNH BÁO: Những Nhóm Thực Phẩm Dễ Gây Ngộ Độc BOTULINUM
Một số loại nước trái cây
Bên cạnh nước lọc tinh khiết, bạn cũng có thể uống thêm một số loại nước khác như:
• Nước chanh: chứa chất citrate, giúp hòa tan sỏi thận
• Trà lựu: giảm hàm lượng axit trong nước tiểu, hỗ trợ thải độc
• Nước ép nho: chứa chất chống oxy hóa, đào thải độc tố
• Trà gừng: kháng khuẩn, chống viêm
• Trà húng quế: chứa axit axetic, giúp phá hủy sỏi thận
• Nước cam ép: chứa citrate, ngăn chặn sỏi
Hy vọng với những thông tin trên của Blog Ẩm Thực, bạn đã trang bị được cho mình những kiến thức cần thiết về chế độ dinh dưỡng cho người bệnh sỏi thận. Mặc dù việc hạn chế những món ăn trên có thể giúp giảm nguy cơ hình thành sỏi thận, tuy nhiên, việc điều chỉnh chế độ ăn uống cần phải được thực hiện dưới sự hướng dẫn của bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng. Bệnh nhân cần tuân thủ chỉ định của chuyên gia y tế và duy trì một lối sống lành mạnh để hỗ trợ quá trình điều trị và phòng ngừa tái phát bệnh sỏi thận.
<<<Xem thêm:Lễ Vu Lan 2023: Ý Nghĩa, Cách Chuẩn Bị Mâm Cúng Và Lưu ý
Add comment